Gdzie jest zdefiniowane pojęcie finansów publicznych?

Finanse publiczne są istotnym elementem każdej gospodarki. Obejmują one zarządzanie i kontrolę wydatków oraz dochodów państwa, samorządów lokalnych i innych podmiotów sektora publicznego. W Polsce definicja finansów publicznych znajduje się w ustawach oraz aktach prawnych.

Po co nam definicja finansów publiczny?

Aby dobrze zrozumieć pojęcie „finanse publiczne”, musimy najpierw odpowiedzieć na pytanie: dlaczego tak ważna jest ich definiacja? Definicja ta daje nam ramy do rozumienia zakresu działania instytucji rządowych, organom kontroli budżetowej oraz obowiązkowi przestrzegania przez nie określonych reguł dotyczących zarządzania funduszami państwowymi.

Konstytucja RP

Jedną z kluczowych ustaw regulujących kwestię finansowania sektora publicznego w Polsce jest Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Artykuły 217-227 zawierają postanowienia dotyczące polskiego systemu fiskalnego, obejmując m.in.:

• Artykuł 217: Gwarantuje ochronę interesu społeczeństwa w zakresie dochodów i wydatków publicznych.
• Artykuł 218: Określa, że podstawą finansowania budżetu państwa są przede wszystkim wpływy z podatków oraz innych źródeł określonych przez ustawę.
• Artykuł 219: Mówi o konieczności prowadzenia polityki fiskalnej zgodnie ze zdrowymi zasadami gospodarowania, takimi jak równowaga budżetowa czy odpowiedzialność za dług publiczny.

Prawo Budżetowe

Kolejnym ważnym aktem prawnym jest Prawo Budżetowe. Zawiera ono kompleksową regulację procesu planowania, wykonania i kontroli przychodów oraz wydatków sektora publicznego. Definicje dotyczące finansów publicznych znajdują się m.in. w art. 2 ustęp 1 pkt 12-13 tego aktu prawnego:

• Punkt 12: Odnosi się do dochodu sektora instytucji rządowych lub samorządowych po odliczeniu kosztówwytworzonych towarach (usługach) przeznaczonych na sprzedaz innym jednostkom lub obcym klientom; środki pienięrzne uzyskane przez te instytucje nie stanowiacy bezposrednich wpływósamorządowych.
• Punkt 13: Dotyczy wydatków publicznych, które obejmują wszystkie środki pieniężne wypłacone lub przekazane przez sektor instytucji rządowych i samorządu na realizację zadań określonych w ustawach oraz innych aktów prawnych; dotacje dla jednostek organizacyjnychi gospodarczych

Kompetencje organów państwowych i lokalnych

Również kompetencje różnego rodzaju organów mają znaczenie przy definiowaniu finansów publicznej. Na poziomie centralnym najważniejsze są: Ministerstwo Finansówi Narodowego Banku Polskiego (NBP). Natomiast na szczeblu regionalnym istotną rolę odgrywają zarówno Sejmik Województwa jak również Urzędy Marszałkowskie.

Ministerstwo Finansóww

Jedną z kluczowyministrerolą Ministerstwa jest opracowanie projektu budzetuwspólnyego, który następnie zostaje przedłożony pod głosowaniei akceptacji parlamentarzystóm W przypadku udzielonego poparcia budzet zostajeswięcznoście zaakceptowany przez Prezydenta RP. Kolejna ważnafunkcjagabinetury to nadzór merytoryczny nad polityka fiskalna prowadzonąprzezzbankiem narodoPolskim NBP. Ważnym aspektem jest takze kontrola i nadzór instytucji finansowych, w tym banków komercyjnych.

Samorząd lokalny

Samorzad terytorialny ma dość duże uprawnienia w zakresie zarządzania finansami publicznymi na swoim obszarze. Samorządowe jednostki budżetowe (np.gminne, powiatowe czy marszałkowskie) samodzielnie planują i wykonuja swój budzet na podstawie uchwały rady danego samorzdu oraz przepisow dotyczących ustroju gminnego bądź też wieloletnich prognoz finasowych.

Kontrola organw państwowych

Aby zagwarantować prawidłowość wykorzystywania środków publicznych istnieje cała struktura kontroli organow panstwowyChociaż wiele z nich funkcjonuje nie tylko jako narzedzie zapewniania przejrzystości działań administracji ale równiez jako mechanizm skutecznej ochrony interesu społeczeństwa W Polsce najistotniejszymi urzędnikami odpowiedzialnymi za sprawowanie kontroli sa NIK CBA a także RIO . Ich działalność jest uregulowana przez stosowne akty normatywnych np USTAWA O TRYB

Zdefiniowanie pojęcia finansów publicznych można znaleźć w literaturze ekonomicznej i prawniczej. Zachęcam do zapoznania się z materiałami na stronie https://www.zdrowienatopie.pl/, gdzie znajdziesz więcej informacji na ten temat.